Miód jako produkt spożywczy wytworzony jest przez pszczoły z nektaru roślin, spadzi lub z nektaru roślin i spadzi. W związku z tym rozróżniamy 3 typy miodów:
- nektarowy
- spadziowy
- nektarowo-spadziowy
Odmiany miodu:
MIÓD RZEPAKOWY - charakteryzuje się jasną barwą, od białej do kremowej. Ma zapach zbliżony do zapachu kwiatów rzepaku. Miód ten zawiera dużo glukozy. Bardzo szybko krystalizuje tworząc biały "smalcowaty" krupiec. Stosowany jest w schorzeniach wątroby, serca, nerek i dróg moczowych.
MIÓD WIELOKWIATOWY - najbardziej popularny z miodów. Barwa mieści się w zakresie od jasno żółtej do ciemno herbacianej. Smak i zapach uzależnione są od kwiatów z nektaru których został wytworzony. Ze względu na dużą zawartość glukozy polecany przy schorzeniach serca i wątroby.
MIÓD AKACJOWY - barwa bardzo jasna, w postaci płynnej jest prawie przezroczysta. Zapach kwiatów robini akacjowej, w smaku łagodny, bardzo słodki. Charakteryzuje się większą zawartością sacharozy. Krystalizuje bardzo wolno, przechowywany w temp. ok. 20oC pozostaje w postaci płynnej przez kilka miesięcy. Wspomaga leczenie cukrzycy, zaburzeń trawienia, oraz schorzeń żołądka i jelit.
MIÓD LIPOWY - charakteryzuje się barwą od jasno słomkowej do bursztynowej, w zależności od domieszki spadzi. Zapach ma bardzo silny, podobny do zapachu kwiatów lipy. Smak słodki z posmakiem mięty, lekko piekący. Ma zastosowanie w przeziębieniach, grypie, kaszlu, stanach zapalnych błony śluzowej nosa, oskrzeli i płuc.
MIÓD GRYCZANY - ma barwę ciemno-herbacianą do brązowej. Jest on bardzo aromatyczny, ma zapach kwiatów gryki. Ma ostry charakterystyczny smak. Podczas krystalizacji oddziela się od grubych kryształów płynne osocze. Zalecany jest przy niedoborze żelaza i magnezu. Ze względu na swój silny aromat używany jest do wypieków i produkcji miodów pitnych.
MIÓD SPADZIOWY - barwa ciemno-brązowa z zielonkawym odcieniem. Silny charakterystyczny zapach przypominający zapach igliwia lub żywicy. Smak słodki łagodny z nieco gorzkawym posmakiem. Krystalizując rozwarstwia się na dwie części: górną płynną i dolną skrystalizowaną. Przewyższa miody nektarowe zawartością związków mineralnych. Bardzo dobry w schorzeniach dróg oddechowych.
PYŁEK KWIATOWY - Na pyłek kwiatowy składają się męskie komórki rozrodcze roślin nasiennych, powstające w pylnikach kwiatowych. W rodzinie pszczelej jest on głównym źródłem białka niezbędnym dla larw i młodych robotnic. Pszczoły zbieraczki przenoszą pyłek do ula w postaci obnóży (grudek, zwilżonych odrobiną nektaru lub miodu) w zagłębieniach goleni tylnych nóg zwanych koszyczkami. Następnie pszczoły ulowe odbierają pyłek od zbieraczek i ubijają go w komórkach plastra zalewając miodem. Powstaje w ten sposób pierzga, która ulega fermentacji mlekowej, co wspaniale konserwuje ten produkt.
Najwięcej pyłek zawiera białka, potem cukrów i skrobi, nie brakuje też takich składników jak błonnik, tłuszcze, sole mineralne. Ze względu na obecność w pyłku wszystkich witamin jest on nazywany "bombą witaminową". Białko pyłku zawiera 32 aminokwasy, w tym wszystkie egzogenne. Z frakcji tłuszczowej wyizolowano od 9 do 31 kwasów tłuszczowych w zależności od gatunku rośliny. W pyłku stwierdzono również obecność takich substancji biologicznie czynnych, jak: enzymy, hormony, olejki eteryczne.
WOSK PSZCZELI - jest wydzieliną gruczołów woskowych znajdujących się na spodniej stronie odwłoka pszczoły. Wydzielina ta po wypłynięciu z kanalików wyprowadzających gruczołów zastyga na powierzchni oskórka pszczoły w postaci białych łuseczek, które pszczoły używają do budowy plastrów. Wosk z biegiem czasu ciemnieje, zmieniając stopniowo barwę przez żółtą do ciemnobrązowej.
PROPOLIS - powstaje z lepkich substancji żywicznych zbieranych przez pszczoły z pączków drzew i roślin zielnych. Kit pszczeli służy pszczołom do uszczelniania gniazda, zalepiania otworów i szpar. Właściwości bakteriobójcze propolisu sprawiły, iż owady te chętnie polerują nim komórki pszczele w celu ich dezynfekcji. Zdarza się, że pszczoły nie radzą sobie z usunięciem zażądlonego intruza np.: myszy, wtedy powlekają ciało szkodnika warstwą propolisu zabezpieczając je przed rozkładem (mumifikacja).
MLECZKO PSZCZELE - jest wydzieliną gruczołów gardzielowych pszczół robotnic, mieszczących się w przedniej części głowy. Do produkcji tego surowca niezbędny jest pszczołom pyłek. Mleczkiem pszczelim karmione są larwy trutowe i pszczele w pierwszych 3-4 dniach swojego życia oraz matka pszczela w ciągu całego stadium larwalnego i podczas czerwienia.
JAD PSZCZELI -jest to składowa wydzielin dwóch gruczołów:
- jadowego (produkuje substancję o odczynie kwaśnym, czyli właściwy jad,
- alkalicznego (produkuje ciecz o charakterze zasadowym, służącą do zwilżania aparatu żądłowego i neutralizacji resztek jadu)
Dane pochodzą z Katedry Pszczelnictwa
Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego